در شرایط بحرانی ایست قلبی، ثانیه‌ها تعیین‌کننده هستند. دستگاه‌های الکتروشوک تولید داخل با بهره‌گیری از تکنولوژی‌های روز دنیا و منطبق بر آخرین پروتکل‌های انجمن قلب آمریکا (AHA)، نقشی حیاتی در تجهیزات پزشکی کشور ایفا می‌کنند. این مطلب دانش تخصصی لازم برای شناخت، انتخاب و نگهداری این تجهیزات را در اختیار شما قرار می‌دهد.

الکتروشوک چیست و چگونه کار می‌کند؟

دستگاه الکتروشوک یا دفیبریلاتور، با ارسال یک جریان الکتریکی کنترل شده به قلب، ریتم‌های نامنظم و کشنده (مانند فیبریلاسیون بطنی) را متوقف می‌کند تا گره سینوسی قلب فرصت بازگرداندن ریتم طبیعی را پیدا کند.

انواع تکنولوژی‌های به کار رفته در دستگاه‌های ایرانی

در تولیدات داخلی، دو نوع تکنولوژی اصلی برای تخلیه انرژی وجود دارد:

  1. تکنولوژی بای‌فیزیک (Biphasic): جریان در دو جهت حرکت می‌کند. این روش با انرژی کمتر (معمولاً تا ۲۰۰ ژول)، اثربخشی بالاتر و آسیب بافتی کمتری نسبت به مدل‌های قدیمی دارد.

  2. تکنولوژی منوفیزیک (Monophasic): جریان تنها در یک جهت حرکت می‌کند و به انرژی بیشتری (تا ۳۶۰ ژول) نیاز دارد. (امروزه اکثر تولیدات استاندارد داخلی به سمت سیستم‌های بای‌فیزیک حرکت کرده‌اند).

ویژگی‌های فنی و استانداردهای تولید ملی الکتروشوک ایرانی

دستگاه‌های الکتروشوک ساخت ایران باید دارای تاییدیه از اداره کل تجهیزات پزشکی (IMED) باشند. ویژگی‌های کلیدی که در زمان بررسی باید به آن‌ها توجه کنید عبارتند از:

  • قابلیت انتخاب انرژی: امکان تنظیم دقیق میزان ژول خروجی برای رده‌های سنی نوزاد، اطفال و بزرگسال.

  • مانیتورینگ یکپارچه: نمایش همزمان سیگنال ECG، نرخ ضربان قلب و میزان اشباع اکسیژن خون (SpO2) در مدل‌های پیشرفته.

  • مودهای عملیاتی متنوع:

    • Manual (دستی): مخصوص پزشکان و کادر درمان آموزش‌دیده.

    • AED (اتوماتیک): با راهنمای صوتی فارسی برای استفاده در اماکن عمومی.

    • Pacer (ضربان‌ساز): برای مدیریت بیماران دچار برادیکاردی (کندی ضربان قلب).

    • Synchronized Cardioversion: برای درمان آریتمی‌های خاص مانند AF.

سوالات متداول در مورد الکتروشوک‌های داخلی (FAQ)

۱. آیا کیفیت دستگاه‌های ایرانی با نمونه‌های خارجی برابری می‌کند؟

بله؛ تولیدکنندگان معتبر داخلی استانداردهای بین‌المللی نظیر IEC 60601-1 و ISO 13485 را پیاده‌سازی کرده‌اند. مزیت اصلی این دستگاه‌ها، انطباق با ولتاژ برق ایران، پشتیبانی نرم‌افزاری زبان فارسی و در دسترس بودن همیشگی قطعات مصرفی مانند پدها و باتری‌ها است.

۲. طول عمر باتری این دستگاه‌ها چقدر است؟

به طور معمول، باتری‌های قابل شارژ در این دستگاه‌ها می‌توانند تا ۱۰۰ شوک با حداکثر انرژی را پشتیبانی کنند. توصیه می‌شود هر ۲ سال یک‌بار باتری‌ها جهت اطمینان از عملکرد صحیح در وضعیت بحرانی، تست یا تعویض شوند.

۳. تفاوت اصلی الکتروشوک بیمارستانی با مدل‌های AED چیست؟

مدل‌های بیمارستانی دارای مانیتورینگ پیشرفته و تنظیمات دستی توسط پزشک هستند، در حالی که مدل‌های AED (دفیبریلاتور خارجی خودکار) کاملاً هوشمند بوده و پس از تحلیل خودکار ریتم قلب، تنها در صورت نیاز اجازه شوک دادن را به کاربر آماتور می‌دهند.

چک‌لیست نگهداری و کالیبراسیون دستگاه:

به عنوان یک متخصص تجهیزات پزشکی، برای تضمین عملکرد دستگاه در لحظه حادثه، موارد زیر را به صورت دوره‌ای انجام دهید:

  • تست خودکار (Self-Test): اکثر دستگاه‌های مدرن داخلی دارای تست خودکار روزانه هستند. همواره چراغ وضعیت (Indicator) را چک کنید.

  • بررسی پدها و ژل: تاریخ انقضای پدها را چک کنید. در مدل‌های دستی، همیشه ژل الکترود تازه در کنار دستگاه داشته باشید تا از سوختگی پوست بیمار جلوگیری شود.

  • کالیبراسیون سالانه: دستگاه باید سالی یک‌بار توسط آزمایشگاه‌های مرجع کالیبراسیون تست شود تا دقت انرژی خروجی تایید گردد.

چرا انتخاب دستگاه تولید داخل الکتروشوک هوشمندانه است؟

  • خدمات پس از فروش: برخلاف برندهای تحریمی، دستگاه‌های داخلی دارای شبکه پشتیبانی گسترده در سراسر کشور هستند.

  • آموزش کاربری: دفترچه‌های راهنما و هشدارهای صوتی دستگاه‌ها مطابق با فرهنگ و زبان کاربران بومی طراحی شده است.

  • پایداری اقتصادی: هزینه نگهداری و تامین متعلقات (مانند کابل بیمار و باتری) به مراتب کمتر از نمونه‌های وارداتی است.

یادداشت فنی: هنگام استفاده از الکتروشوک در محیط‌های مرطوب یا روی سطوح فلزی، حتماً پروتکل‌های ایمنی را رعایت کنید تا از انتقال جریان به اپراتور جلوگیری شود.

برای خرید انواع دیگر دستگاه شوک خودکار لطفاْ به صفحه دسته‌بندی دستگاه مراجعه نمایید.